"Dạo này, người ta đối xử với nhau kỳ quá!"

2. Hôm rồi, đọc cái tin trên mạng, thấy bà khóc ở Tòa, xin Tòa giảm tội cho cậu con trai út, người cứ day dứt mãi. Chuyện bà buồn hiu.

Bà ra Tòa, cái áo mỏng tang hoa cũ, như cánh chuồn, kiểu áo mát của phụ nữ lớn tuổi vùng quê. Cậu con trai út của bà bị Tòa án Nhân dân tỉnh Long An tuyên phạt 14 năm tù giam về hành vi “Cố ý giết người”. Nạn nhân của hành vi ấy, chính là bà.

Bà là dân gốc miệt Đức Hòa, Long An. Nhiều tháng trước khi phiên Tòa diễn ra, tôi có tìm đến nhà bà. Bà tiếp tôi vẻ lạ lẫm, cho đến tận cái tuổi hơn 73, bà mới gặp nhà báo lần đầu.

Căn nhà nhỏ xíu, tường gạch. Phía chái bếp có cái chõng tre lên nước bóng loáng, trước nhà có cây rơm khô, ngay ngõ có bụi tre cong vút... Nếp nhà nền nã như những ngày xa xăm. Khi miền quê còn chưa bị lôi vào cuộc đô thị hóa một cách đầy bạo liệt mà không có cơ hội khước từ.

Hồi xa lắc, thuở con gái, bà ở nhà phụ mẹ ra đồng làm thuê cho thiên hạ. Lớn lên, lập gia đình, ông bà mưu sinh bằng nghề làm mướn. Đất nơi này ở thời điểm ấy cũng nhiều, vừa làm mướn vừa khai hoang, cắc củm tích góp, cũng có được cái nhà chui ra chui vào, trong bồ có thóc, ngoài sân có con gà, con heo. Nói giàu có thì đương nhiên không giàu, nói khá thì chắc chắn không khá, khép tròn lại chỉ vừa đủ ăn.

Bởi giàu sao được, khá sao được khi mà ông bà một nách có đến 12 người con, trai gái đủ cả. Trong những người con của mình, bà thương nhất là cậu con trai út.

Cậu út chưa kịp lớn, thì đùng đùng đòi nghỉ học. Nghỉ học đơn giản là bởi cậu út thích ra ruộng chăn trâu, đùa giỡn với bạn hơn con chữ.

Lớn xíu nữa, hòa vào dòng thanh niên rời quê tìm hy vọng ở phố thị, cậu út cương quyết lên Sài Gòn làm công nhân. Lương tháng ba cọc ba đồng, không đủ tiền cà phê thuốc lá. Hôm nào út về thăm bà, trước khi đi, bà đều dúi cho ít tiền tiêu vặt.

Cậu út làm công nhân được ít lâu, trở về quê, một hai đòi bà cưới vợ. Thời điểm ấy, cậu út hình như mới ngoài 20 tuổi. Ban đầu bà cũng chần chừ vì thấy cậu út trẻ quá. Nhưng cậu út làm mình làm mẩy hoài, bà đành chiều lòng. Với lại bà nghĩ, mấy anh chị cậu út yên bề gia thất hết rồi, giờ lo cho cậu út chuyện vợ con xong, bà sẽ được an hưởng tuổi già.

Bà có biết đâu, vận rủi đang rập rình ngoài ngõ.

Cưới nhau được ít lâu, vợ chồng cậu út sinh cho bà đứa cháu trai. Bà cưng như cưng trứng mỏng. Tiếp đến, họ sinh cho bà cô cháu gái. Cậu út bỏ vợ con ở nhà cho bà trông, lại lên Sài Gòn làm xí nghiệp.

Châu Đốc (An Giang) có ngày vía bà Chúa Xứ, đồn rằng linh nghiệm lắm. Cầu gì thành tâm, bà Chúa Xứ cũng sẽ thuận lòng ban phát. Thương con dâu ở nhà nuôi con hoài, bà đồng ý cho vợ cậu út dắt theo nhóc đầu lòng đi cùng chị chồng xuống Châu Đốc xem hội với người ta.

Chuyến đi ấy, những người thân yêu của bà đã không về với bà nữa. Tai nạn đò ngang, trònh trành sóng nước đã cướp đi cô con gái ruột, cô con dâu và đứa cháu nội của bà. Bà như phát điên sau biến cố ấy.

Đã hết đâu, cô con gái của vợ chồng cậu út, phát triển không bình thường như trẻ em cùng tuổi. Cứ khờ khờ khạo khạo, mấy cũng chỉ biết có nội.

Khi mà mồ của vợ cậu út chưa xanh cỏ, cậu út đùng đùng đòi cưới vợ mới. Bà gạt ngang, bà bảo mày làm vậy ai coi được. Vợ mày vừa mất chưa ấm đất mà.

Cậu út trả lời bà: “Thì tui nói vậy, chịu hay không là do má quyết định. Má không cưới con đó cho tui, tui tự tử chết, coi má sống với ai?”.

Bà muối mặt với láng giềng, trầu cau dạm ngõ cho cậu út thêm lần nữa. Cô con dâu ở cũng cạnh nhà bà thôi. Từ đó, bà buồn nhiều.

Mấy sào ruộng ngoài bưng nằm trong khu quy hoạch, bà được đền bù gần cả tỷ đồng. Chia hết cho mấy đứa con, bà để dành lại một ít phòng thân. Cô con gái thứ năm làm ăn khốn khó, tiền bà chia trả nợ hết, nhà cũng bán nốt để giao tiền cho người ta.

Thương con gái, bà gọi cô về, tính cắt cho mảnh đất trước sân, dựng nhà cho con gái ở. Cậu út không chịu, cậu út ngăn cản quyết liệt. Cậu út bảo, một mai bà chết, phần đất đó là của cậu út, cậu không cho phép bà làm điều đó.

Mặc, ý bà đã quyết, bà vẫn cứ làm. Cậu út giận nên lên kế hoạch mưu sát bà bằng cách, lừa bà lên nhà trên, nơi đặt hương án của chồng bà, của cha cậu út để chích điện cho bà chết.

May mắn sao, bà thoát chết. Cậu út bị bắt ngay lập tức. Dứt câu chuyện với tôi, bà bỗng dưng khóc thét, tôi ngồi lặng câm lạnh buốt hết phía sau đầu.

3. Bạn đọc có gọi cho tôi, bảo rằng, bài viết về vụ cha từ con, con phẫn uất đốt cha, tôi viết không tốt bằng những bài khác. Tôi trả lời, lẽ đơn giản nhất, là tôi không biết lý giải căn nguyên của cái ác trong vụ việc ấy như thế nào.

Cũng như, tôi không thể đưa ra lời giải hợp lý cho hành động chích điện mưu sát mẹ của cậu con trai út. Tại sao, nuông chiều nhiều sinh hư hỏng quen thói, hay ích kỷ khiến tâm trí bấn loạn. Tôi vẫn cho rằng, tiền bạc đất đai, công danh bổng lộc... tất tần tật mọi thứ đều không thể quy đổi với tình thân. Huống hồ gì là so sánh với huyết thống.

Con gà, quả trứng, phần đất để dành... có lớn hơn cái nheo mắt cười của bậc sinh thành, khi nhìn ngày qua, chứng kiến những đứa con lớn lên hay không?       

Hay tôi cũng bắt chước như má tôi, khi nói “dạo này, người ta sống với nhau kỳ quá!”