Bánh dầy Quán Gánh mùa thịnh vượng

Người già trong vùng kể lại, Quán Gánh trước đây sầm uất nghề làm bánh dầy. 3-4 giờ sáng đã đỏ lửa, êm êm tiếng chày quen thuộc. 6-7 giờ sáng, bánh đã xong xuôi, chợ trên chợ dưới í ới tiếng người hỏi bánh.

Làm bánh dầy cần đông sức người, huy động cả nhà để nặn, gói bánh.

Quán Gánh xưa âm vang nhịp chày giã bánh, hôm nay các nhà làm bánh đều sử dụng máy, chạy bằng điện, dựa trên hình ảnh chiếc cối giã gạo bằng sức nước của dân tộc miền núi. Người Quán Gánh dùng máy giã bánh đã được hơn 10 năm nay. Chủ một cơ sở sản xuất cho biết: "Từ ngày có máy, sức lao động được giải phóng, làm được nhiều bánh hơn, bánh ngon hơn, trắng hơn, đẹp hơn!".

Viên nhân đậu cho bánh dầy.

Có tận mắt chứng kiến từ đầu đến cuối một gia đình làm bánh dầy ở Quán Gánh mới thấu hiểu hết nỗi niềm của những gia đình đã mai một nghề này. Chiếc bánh trắng, dẻo thơm, bọc trong tấm lá dong xanh mướt trên tay người mua có giá chưa đến 3.000 đồng, phải qua ngót nghét 20 công đoạn. Trừ lúc giã xôi làm bằng máy, còn lại, toàn bộ làm thủ công.

Người dân Quán Gánh gói bánh nhanh thoăn thoắt.

Làm bánh dầy, phải ngâm gạo, ngâm đỗ, cắt, rửa, hong khô lá dong từ đêm trước, 3 giờ sáng hôm sau, cả nhà đã dậy. Người thổi xôi, người đánh đậu xanh, người viên nhân. Xôi đồ xong, cho xuống máy giã, nhưng cũng cần hai người to khỏe xoay tấm bao ở dưới, để giã cho đều. Bột dẻo, là "vào vỏ bánh" - nhồi nhân đậu vào giữa. Từ lúc xong bột, đến lúc thành bánh cũng qua 5 bước, vào vỏ, lật bánh, hong khô, xoa mỡ, gói lá.

Bánh chay làm đơn giản hơn. Chỉ cần nặn tròn, xoa mỡ. 3 người nặn, gói nhanh thoăn thoắt cho kịp mẻ bánh đặt hàng hay kịp phiên chợ sớm.

Lá bánh xanh, chiếc lạt trắng, chữ Song Hỷ đỏ tạo thành món quà biếu đẹp mắt.

Bánh dầy Quán Gánh cần gạo nếp thật trắng, thật thơm, đồ xôi thật dẻo (cái này rất cần người có kinh nghiệm). Người thợ trông máy giã xôi luôn nhìn đồng hồ trước mặt để căn chuẩn thời gian. Đậu xanh đánh nhuyễn, trộn với đường, dừa, vừng, hay mỡ phần, hạt tiêu cho dậy mùi cay thơm. Viên tròn nhân lại rồi nhồi vào vỏ bánh.

Bà Nguyễn Thị Nhật (chợ Giường, Duyên Thái), người đã làm bánh dầy được gần 30 năm ở Quán Gánh cho biết, so với trước đây, bánh dầy Quán Gánh nay đã tiêu thụ được số lượng lớn hơn vì món ăn được ưa chuộng quanh năm. Gạo nếp, đậu xanh, lá dong, ống giang... đều có người giao tận nhà. Với bà Nhật, bánh dầy Quán Gánh mang lại ấm no, thịnh vượng cho gia đình bà, nên bà và các con quyết giữ.

Dẻo thơm bánh dầy, mang lại ấm no cho Quán Gánh hôm nay.

Bánh dầy Quán Gánh giờ đây không chỉ có mặt ở Hà Tây, Hà Nội. Tiếng lành đồn xa, thức quà ngon đất trăm nghề đã vươn tới Hải Dương, Vĩnh Phúc, Hà Nam... qua đơn đặt hàng. Bánh dầy Quán Gánh, thức quà quê giản dị không chỉ dành để biếu, để làm quà, mà trong mâm cỗ cưới, hỏi, ma chay cũng thấp thoáng viên bánh trắng tinh, thơm thảo.

Theo LDO